به نقل از «قدس آنلاین»

کتاب «عقل و کارکردهای آن نزد مذاهب کلامی اهل سنت» منتشر شد

تاریخ انتشار: ۷ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۸۷۵۵۳

کتاب «عقل و کارکردهای آن نزد مذاهب کلامی اهل سنت» به عنوان دفتر اول «مطالعات سلفیه پژوهی» اثر گروه نویسندگان با نظارت علمی سید مهدی علیزاده موسوی در قطب تعمیق ایمان و باورهای دینی دفتر تبلیغات اسلامی در ۳۸۴ صفحه تهیه و به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید.

در طول سده‌های گذشته اندیشه‌ها و گروه‌های افراطی، مهم‌ترین بحران درون دینی مسلمانان بوده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این جریان‌ها با قرائتی انحرافی از مبانی فکری اسلام، خسارت‌های سنگین اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به اسلام و مسلمین وارد کردند.

شاید مهم‌ترین انحرافی که در جهان اسلام پدید آمده، جریان سلفیه بود که از نظر فکری در قرن هفتم با دیدگاه‌های افراطی ابن تیمیه آغاز شد و این جریان فکری همچنان در ذهن و عین برخی مسلمانان استمرار دارد.

پژوهش حاضر به منزله نخستین دفتر از مطالعات گروه سلفیه پژوهی، کوشیده است قبل از نقد و بررسی رویکرد ابن تیمیه به عقل، جایگاه عقل و کارکردهای آن در عقاید در مذاهب کلامی اهل سنت موجود را بررسی کند.

این تلاش در سه بخش با عناوین اهل حدیث، اشاعره و ماتریدیه، چنان سامان یافته که در هر بخش، مهم‌ترین و تأثیرگذارترین شخصیت‌ها که نقشی در تحولات فکری مذاهب در حوزه عقل داشته‌اند، معرفی شوند.

ساختار اثر

این کتاب در سه بخش تألیف شده است؛ بخش اول با عنوان «جایگاه و کاربست‌های عقل از منظر اهل حدیث» مشتمل بر پنج فصل است. فصل اول با عنوان مفهوم شناسی اهل حدیث (گروه نویسندگان) به بررسی معناشناسی اهل حدیث و شاخصه‌های اهل حدیث پرداخته است. فصل دوم با عنوان مالک بن انس (وحید خورشیدی) زندگینامه و منهج علمی مالک بن انس و جایگاه و کاربرد عقل را بیان کرده است. فصل سوم با عنوان احمد بن حنبل (محمد جواد امید) ضمن تبیین جایگاه علمی احمد بن حنبل، اقسام عقل و عوامل تأثیرگذار بر عقل ستیزی احمد بن حنبل، کارکردهای عقل را شرح داده است. در فصل چهارم با عنوان خلال، ابن خزیمه و بربهاری (سید مصطفی عبداللهزاده) جایگاه عقل از منظر خلال، علوم نقلی از دیدگاه ابن خزیمه و کارکردهای عقل از دیدگاه بربهاری بررسی شده است. فصل پنجم با عنوان جایگاه و کاربرد عقل نزد ابن منده (وحید خورشیدی) تأثیر ابن منده بر مدعیان سلفی و عقل و کاربست آن نزد ابن منده را مورد تأکید قرار داده است.

«جایگاه عقل و کاربست‌های آن نزد اشاعره» عنوان دومین بخش از کتاب حاضر است و مشتمل بر چهار فصل است. فصل اول با عنوان ابوالحسن اشعری (حسین اشهد) شخصیت شناسی، جایگاه عقل و کارکردهای عقل را بررسی کرده است. فصل دوم با عنوان ابوبکر باقلانی (سید حسام علیزاده موسوی) زندگینامه و مفهوم شناسی (تعریف عقل، اقسام عقل و کاربست‌های عقل) را تشریح کرده است. فصل سوم با عنوان فخر رازی (مرتضی فلاح زیارانی) مکتب کلامی فخر رازی، جایگاه اقسام عقل نزد فخر رازی و کارکردهای عقل از منظر فخر رازی را به رشته تحریر درآورده است. فصل چهارم با عنوان عضد الدین ایجی (محمد حسین جهانگیر) مفهوم شناسی عقل، عقل ابزاری و عقل منبعی و کاربست عقل را مورد تاکید قرار داده است.

نویسنده در بخش سوم با عنوان «جایگاه و کارکردهای عقل از منظر ماتریدیه (ابومنصور ماتریدی و ابومعین نسفی)» جایگاه و کارکردهای عقل از منظر ابومنصور ماتریدی و ابومعین نسفی (سید علی مهاجری و محمد آقامروجی) (جایگاه عقل در دوره ماتریدیه متقدم، هستی شناسی عقل، معرفت شناسی عام و خاص، منبعیت عقل، حواس و اخبار و روش شناسی عقل) را به نگارش درآورده است.

منبع: خبرگزاری مهر

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: کتاب اهل تسنن کارکردهای عقل عقل و کارکردهای عقل از منظر جایگاه عقل فخر رازی اهل حدیث آن نزد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۸۷۵۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شبکه خیریه‌ها و خیران خارج از کشور ایجاد می‌شود

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، امروز دوشنبه ۱۰ اردیبهشت در نشست حجت الاسلام و المسلمین شهریاری؛ دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با سیدمرتضی بختیاری؛ رئیس کمیته امداد، تفاهم‌نامه‌ای را برای توسعه فرهنگ خیر و احسان با استفاده از ظرفیت‌های برون‌مرزی در حوزه نیکوکاری امضا کردند .

رئیس کمیته امداد در همین نشست از سابقه همکاری‌ دو نهاد در حوزه ترویج فرهنگ احسان و انفاق سخن گفت و از کمیته امداد به عنوان یادگار حضرت امام (ره) و یکی از بزرگترین‌ نهادهای خیریه در سطح جهان یاد کرد که توجه ویژه‌ای به استفاده از ظرفیت‌های برون‌مرزی به ویژه ایرانیان خارج از کشور داشته است.

بختیاری با تاکید بر تجربیات موفق کمیته امداد در حوزه بین‌المللی، اظهار کرد: یکی از موضوعات اصلی در این حوزه، توجه به ظرفیت‌های امت اسلامی در زمینه خیر و احسان است.

وی ادامه داد: کمیته امداد در برخی کشورهای منطقه که در چارچوب تفاهم‌نامه دولت‌ها عمل کرده، در خصوص تبادل تجربیات به ویژه در توانمندسازی و حرفه‌آموزی، عملکرد موفقی داشته و زمینه اشتغال بسیاری را فراهم کرده است.

رئیس کمیته امداد با اشاره به ظرفیت‌های مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برای ترویج فرهنگ احسان و انفاق در داخل و خارج از کشور، تصریح کرد: امکانات دو مجموعه کمیته امداد و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی باید در عرصه فعالیت‌های انسان‌دوستانه، تجمیع شود.

بختیاری با اشاره به استفاده از فرصت‌های مشترک در قالب همایش‌ها، سمینارهای علمی و پژوهشی و نمایشگاه‌های فرهنگی، از آمادگی کمیته امداد برای برگزاری دوره‌های انتقال و تبادل تجربیات برای مخاطبان و جامعه هدف مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی خبر داد.

وی بر نقش نخبگان علمی، فرهنگی، اجتماعی و خیران حقیقی و حقوقی برای راه‌اندازی مراکز رشد، نوآوری و فناوری تاکید کرد و گفت: این موضوع در تفاهمنامه با مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی پیش‌بینی شده و امیدواریم هسته‌های خیر و احسان در داخل و خارج از کشور تشکیل شود.

رئیس کمیته امداد ادامه داد: شناسایی و ایجاد ارتباط میان خیریه‌ها، خیران و ایرانیان فعال، مرتبط و مقیم خارج از کشور در راستای حمایت از نیازمندان از دیگر مواردی است که در این تفاهم‌نامه مورد توجه قرار گرفته است.

بختیاری تسهیل انجام فعالیت‌های خیریه‌ را در خارج از کشور ضروری دانست و افزود: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ظرفیت‌های خوبی در زمینه شناسایی و معرفی خیریه‌های فعال به منظور تبادل تجربیات دارد که در این تفاهم‌نامه مورد توجه قرار گرفته است.

دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی نیز با اشاره به خدمات مجمع تقریب در این زمینه ، گفت: ما باید بستری را طراحی و فراهم کنیم که برای اقشار جامعه قابل اعتماد باشد. مجمع جهانی تقریب نخستین اقدامی را که در این راستا انجام داد، طراحی سامانه «آی محسن» بود. این سامانه برای کمک به محرومین جهان اسلام است تا همگان بتوانند به واسطه آن کمک‌رسانی کنند.

شهریاری اظهار کرد: در این سامانه پویش هایی برگزار و سقف نیازها بررسی می‌شود و ما بسترهای مناسب را برای کمک رسانی فراهم می‌کنیم. ما ظرفیت‌های بسیاری در جهان اسلام برای کمک رسانی به محرومان جامعه داریم و بخشی از این ظرفیت‌ها در کشور ما وجود دارد.

وی ادامه داد: مردم کشورهای دیگر می‌دانند که سردمدارانشان ممکن است طرفدار آمریکا باشند و کمک‌هایشان به دست مردم غزه نرسد اما از طرفی می‌خواهند که به مردم غزه کمک کنند. ما می‌توانیم تدابیری بیاندیشیم و شبکه‌ای را که در جهان اسلام در اختیار داریم را به هم پیوند بزنیم.

دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی همچنین از ضرورت فرهنگ سازی در این زمینه سخن گفت و افزود: باید فرهنگ سازی کنیم که محروم، محروم است و فرقی نمی‌کند ایرانی و یا از هر کشور دیگری باشد. افراد بسیاری هستند که به برخی از پویش ها علاقه دارند و می‌توانند در این مسیر به ما کمک کنند.

شبکه نیکوکاری آی محسن یا طرح خدمت رسانی جهان اسلام ، ۱۸ خدمت ارائه می دهد، خدمات آی محسن در قدم اول شامل خدمات خیریه و مشارکت در فعالیت های نیکوکارانه است و در مراحل بعدی خدماتی مانند گردشگری تقریبی ، آموزش ، فعالیت های فرهنگی ، خدمات بیمه ، خدمات سلامت و درمان ، فعالیت های کسب و کار، حمایت از اشتغال ، خانواده و سایر خدمات مورد نیاز جامعه اسلامی راه اندازی خواهد شد.